Archiefstukken & Bouwtekeningen opvragen: hoe pak je dat aan?

Je hebt plannen om je huis te verbouwen, een aanbouw te maken, je woning te splitsen of je bent gewoon benieuwd naar de originele tekeningen. Maar je weet misschien niet of je al over de originele bouwtekeningen beschikt. Welke muren zijn draagend, hoe liggen de funderingen, of welke wijzigingen zijn eerder doorgevoerd? Zonder die archiefstukken loop je het risico op vertraging, onnodige kosten of zelfs fouten en krijg je nog beter inzicht in je woning.

Door op tijd de archiefstukken en bouwtekeningen van jouw woning op te vragen én een vergunningcheck te doen via het Omgevingsloket weet je precies wat er bekend is, wat toegestaan is onder de Omgevingswet, en waar je mogelijk extra onderzoek of tekenwerk nodig hebt.

Wat zijn archiefstukken en bouwtekeningen?

Archiefstukken zijn alle bestaande documenten over jouw woning die bewaard zijn bij gemeente, archief of stadsarchief. Bouwtekeningen vormen daar een onderdeel van en geven technische details zoals plattegronden, doorsneden, gevels, funderingen, situatietekening en detailtekeningen. Archiefstukken (ook wel genaamd originele bouwtekeningen) laten zien hoe de woning destijds vergund is. Wanneer er later nog verbouwd is kan het ook zijn dat er nog latere bouwtekeningen beschikbaar zijn bij de gemeente.

Wanneer gebruik je ze?

Voor het aanvragen van een omgevingsvergunning.
Als je een aannemer of constructeur nodig hebt.
Bij verduurzaming, aanbouw, splitsing, of anderen verbouwingen.
Als je nieuwsgierig bent naar een woning
Bij een verkoop van een woning.

Waar liggen ze opgeslagen en zijn alle tekeningen beschikbaar?

Meestal vind je deze documenten in:

Het gemeentearchief of stadsarchief.
Digitaal archief via gemeente of Omgevingsloket, als de gemeente digitaliseert.

Let op: niet alle archieven zijn compleet. In sommige gemeenten ontbreken originele tekeningen van oudere woningen (vooroorlogs, vroegere bouwfases), soms verloren geraakt of beschadigd. In Rotterdam is bijvoorbeeld veel archief niet meer beschikbaar doordat deze verloren zijn gegaan met de oorlog.

Is jouw dossier onvolledig of ontbreken er belangrijke stukken? Dan is het altijd mogelijk om een bouwkundige inmeting te laten uitvoeren. Hierbij wordt je woning volledig opnieuw opgemeten en daarna vastgelegd in actuele tekeningen. Zo beschik je alsnog over betrouwbare plattegronden, doorsneden en geveltekeningen die je kunt gebruiken voor een verbouwing of vergunningaanvraag. Ook wanneer je je woning gaat verkopen is het van belang dat de woning nauwkeurig wordt ingemeten.

Wat is een bouwkundige inmeting?

Een bouwkundige inmeting betekent dat er iemand langs komt om je woning volledig op te meten. Alle maten worden op locatie gecontroleerd, zodat je zeker weet dat ze overeenkomen met de werkelijkheid. Op basis van deze metingen kan er vervolgens nieuw tekenwerk worden opgesteld, zoals plattegronden en gevels.

Dit is niet alleen handig wanneer het archief onvolledig is, maar ook wanneer je vermoedt dat de bestaande archieftekeningen niet meer overeenkomen met de huidige situatie. In zulke gevallen kan het slim zijn om altijd een bouwkundige inmeting te laten uitvoeren, zodat je een betrouwbare basis hebt voor ontwerp, vergunningen en uitvoering.

Hoe vraag je archiefstukken & bouwtekeningen op? het 7 Stappenplan

Hieronder een praktisch stappenplan zodat je systematisch te werk gaat.

Inventarisatie: bepaal welke tekeningen je nodig hebt
Denk na of je alleen plattegronden wil, of ook detail-, funderings- en geveltekeningen. Wanneer je hier geen antwoord op hebt kan je je altijd laten adviseren door een expert.
Vraag hulp bij buren met soortgelijke woning
Vaak hebben buren met een woning in dezelfde straat typehuizen die hetzelfde bouwjaar hebben. Mogelijk hebben zij vergelijkbare archiefstukken, soms kun je die inzien of kopiëren. Dat scheelt tijd en kosten.
Aanvraag bij gemeente of archief
Dien een formeel verzoek in bij het archief van jouw gemeente. Vaak online via de gemeentelijke website of stadsarchief. Vermeld de gewenste tekeningen, adres, bouwjaar etc.
Selecteer de juiste documenten
Archieven kunnen grote dossiers bevatten. Gebruik je kennis of hulp van een expert om te identificeren welke tekeningen relevant zijn.
Kopieën, scans, foto’s
Originele tekeningen blijven meestal bij de archieven. Je vraagt kopieën, scans of maakt foto’s ter plekke. Zorg dat je digitale kopieën hebt zodat je ze makkelijk kan delen met bijvoorbeeld een constructeur, aannemer of architect.
Controleer op compleetheid en actualiteit
Soms zijn archiefstukken verouderd of komen ze niet overeen met de werkelijkheid. Eerder verbouwde delen kunnen ontbreken. Vraag daarom altijd of er ook bouwvergunningen of wijzigingen bekend zijn.
Schakel een expert in
Kom je er zelf niet uit of is er niks beschikbaar? Er zijn voldoende partijen die je helpen met het bemachtigen van deze documenten. Zeker in deze wereld met complexe vakjargon is het vaak prettig om dit volledig uit handen te geven.

Wat levert het je op?

Met de juiste archiefstukken heb je duidelijke voordelen:

Snellere vergunningaanvraag omdat je vanuit een goede basis werkt.
Kostenbesparing doordat je niet alles opnieuw hoeft te laten inmeten en tekenen.
Veiligheid & zekerheid: je weet welke muren dragend zijn en welke mogelijke constructieve aanpassingen vereist zijn.
Vertrouwen bij aannemers & experts: je kunt beter onderhandelen en je plannen realistischer maken.

Waar moet je op letten?

Niet elke gemeente heeft alles gedigitaliseerd, bij bepaalde gemeentes moet je vaak fysiek langs het archief. Wanneer dit het geval is, is het raadzaam om je vooraf te laten informeren door een expert.
Soms ontbreken tekeningen of zijn er fouten in archiefstukken.
Kosten per gemeente verschillen; vraag vooraf wat een kopie of scan zal kosten.
Zorg dat je exact weet welke stukken je nodig hebt, om fouten en extra kosten te vermijden.

Archiefstukken en bouwtekeningen vormen de basis tot een stevig fundament bij elke verbouwing of uitbreiding. Door deze gegevens tijdig op te vragen voorkom je verrassingen, bespaar je tijd en uiteindelijk dus ook geld.

Wil je weten welke archiefstukken beschikbaar zijn voor jouw woning? Plan gerust een gesprek met ons. We helpen je met het aanvragen, selecteren en gebruiken van bouwtekeningen, zodat je met zekerheid van start gaat.

Externe links

· Rijksoverheid (Omgevingswet/Omgevingsloket): https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/omgevingswet

· Rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bouwregelgeving/checken-of-vergunning-nodig-is-voor-ver-bouwen

‍